تبادل لینک هوشمند جای شما خالی روز پنج شنبه برای ارائه کارهای انجام شده در طول این یک سال روی پروژه ای که با همکاری دانشگاه ULB بلژیک و Toulouse فرانسه در بخش زیست شناسی و Rennes فرانسه در بخش شیمی انجام میدیم رفته بودم بروکسل. یک داور از رشته رباتیک، دو داور در رشته زیست شناسی و یک داور هم از کمیسیون اقتصادی اتحادیه اروپا اومده بودن برای قضاوت درباره نحوه پیشرفت پروژه.
چون اولین بار بود در چنین جلساتی شرکت میکردم از دو روز قبلش خواب درستی نداشتم و نگران بودم. اما خوشبختانه روز ارائه، نگرانی نداشتم و تونستم از پس سوال های دکتر رباتیکی که آلمانی بود بر بیام. یکی از داور ها نروژی بود و با لهجه خاصی انگلیسی حرف میزد که من متوجه نمیشدم. بعدا فهمیدم نه تنها من که بقیه هم متوجه سوالاتش نمیشدند. خوشبختانه از رباتیک چیزی حالیش نمیشد و سوالی هم نپرسید.
خلاصه اینکه به خیر گذشت و داور ها از کارهای انجام شده خیلی راضی بودن.
و اما پروژه چیه:
پروژه راجع به تغییر رفتار حیواناته با استفاده از رباتی که مثل اونها رفتار میکنه، با اونها ارتباط برقرار میکنه و اونها به عنوان عضوی از اجتماع خودشون قبولش میکنن. این حیوانات نازنین هم سوسک ها هستند!
حالا ربات چجوری باید با سوسک ارتباط برقرار کنه: ارتباط معمول بین حشرات از طریق پاشیدن فِرِمون یا بو انجام میشه. سوسک ها چشم تکامل یافته ای ندارند و فقط از طریق بوی طرف مقابلشونه که تشخیص میدن با یه سوسک طرفن یا موجود دیگه.
برای اینکه ربات به جمع سوسک ها پذیرفته بشه باید اولا رباتی ساخته میشد در حد و اندازه سوسک مجهز به انواع سنسورهایی که بتونه سوسک ها و بقیه اشیاء توی محیط رو تشخیص بده و از طرف دیگه بتونه ارتباط بی سیم با بیرون داشته باشه و سه چهار ساعت حداقل باتریش کار کنه. یعنی فوق العاده بهینه سازی روی اندازه، تنوع و تعداد سنسورها و مصرف اونها.
ثانیا بوی سوسک بده (پیف پیف پیف!). شیمیدان ها مولکول های موجود در فرمون سوسک ها رو آنالیز کردن و تا حدودی مولکول های موثر رو پیدا کردن. بعد ربات با یه کاغذ آغشته به اون بو پوشانیده شد. آزمایش های متعدد نشون داد که سوسک ها ربات رو به جمع خودشون پذیرفته اند. چطوری؟
آزمایش های زیست شناسی نشون میده که اگر در یک محیط آزمایش ساده شده یه سری سوسک رها کنین بعد از مدتی این سوسک ها در یک جای تصادفی کنار دیواره های محیط دور هم جمع میشن و این جمع تا ساعت ها پایدار میمونه. این رفتار رو بر همون اساسی که الگوریتم بهینه سازی کولونی مورچه ها کار میکنه توجیه میشه. به این صورت که مدت زمان توقف سوسک در یک نقطه با میزان فرمونی(بویی) که در اون نقطه حس میکنه ارتباط مستقیم داره. از طرف دیگه ترجیه میدن با دست و پا یا آنتن شون با چیزی در تماس باشند (یعنی دیواره های محیط آزمایش). بعد از مدتی رفت و امد و توقف در نقاط مختلف، میزان فرمون موجود در یک سری از نقاط بالا میره و این نقاط گروه سوسک ها رو به خود جذب میکنه. کم کم اندازه این گروه بزرگ میشه تا اینکه در نهایت همه یه جا جمع میشن.
حالا اگه یه سایه بان به محیط اضافه کنین به دلیل اینکه سوسک ها از نور فرار میکنن، این جمع از کنار دیوار منتقل میشه به این سایه بون. اگه دو تا سایه بون مثل هم داشته باشین، به صورت تصادف یکی از این دو انتخاب میشه. اگر دو سایه بون متفاوت داشته باشین در اکثر موارد اونی که زیرش تاریک تره انتخاب میشه که میزان اکثریت هم تابعیه از تفاوت نور زیر این دو سایه بون.
حالا رفتار ربات باید جوری باشه که اولا اگه چند تا ربات بذارین تو محیط و پارامترهای رفتاری که گفتم رو از نظر آماری بررسی کنین نتونین با رفتار سوسک ها تفاوتی حس کنین. دیگه اینکه اگه ربات ها و سوسک ها رو با هم توی یک محیط ول کنین نتونین تفاوتی حس کنین. در حقیقت میتونین غیر مستقیم نتیجه بگیرین که ربات به جمع سوسک ها پذیرفته شده و در تصمیم گیری گروهی اونها موثره.
مرحله بعد پروژه اینه که بیاین رفتار ربات رو جوری تغییر بدین که روی رفتار جمع سوسک ها اثر بذاره. در حقیقت رفتار گروه سوسک ها رو به کنترل خودش در بیاره. چون هنوز این آزمایش دوم بطور کامل انجام نشده نمیتونم بگم داریم چیکار میکنیم.
اما بذارین یه مثال با کلاس تر از این سوسک های حال بهم زن بزنم تا صورت مساله رو بهتر بیان کنه. فرض کنین سیستم اقتصادی یک کشور رو میخواین کنترل کنین. توی این سیستم شما یه سری قواعد ماکروسکوپیک رو مشاهده میکنین مثلا میدونین که اگر نرخ تورم بالا بره ارزش پول شما در مقابل ارز خارجی پایین میاد. قاعدتا کاهش ارزش پول نتیجه یک سری تعامل میکروسکوپی میان نهادهای موجود در سیستمه که درصد زیادیش برای کسی که میخواد سیستم رو کنترل کنه قابل مشاهده نیست. بخصوص تو کشوری مثل ایران که فعالیت های اقتصادی ملت برای دولت کاملا غیر قابل مشاهده است و سیستم کنترلی چندانی وجود نداره.
حالا ایده اینه که بجای کنترل این سیستم از سطح بالا مثل فروش اوراق قرضه توسط دولت برای کشیدن نقدینگی مردم و پایین آوردن نرخ تورم، بیایم یک سری نهاد داشته باشیم که مثل بقیه نهادهای سیستم هستند و فرقی با دیگر نهادها ندارند فقط اینکه رفتارشون رو خود ما کنترل میکنیم و برای ما قابل مشاهده و پیش بینی هستند. حالا مساله اینه که رفتار این نهادها رو چه جوری تغییر بدیم که تعامل میکروسکوپی این نهادها با نهادهای دیگر سیستم باعث بروز رفتار ماکروسکوپی که ما انتظار داریم از کل سیستم بشه.
یه چیزی تو مایه های کاری که بانک مرکزی میکنه برای کنترل قیمت ارز و اون هم فرستادن آدم هایی برای فروش ارزه در صورتی که قیمت ارز در حال بالا رفتن باشه!
نمیدونم درست گفتم یا نه ولی خودم که خوشم اومد بانک مرکزی رو سوسک کردم!!!
برای دیدن ربات و مشخصات تکنیکی اون به اینجا مراجعه کنید...
برای دیدن سایت پروژه به اینجا مراجعه کنید...
جدید:
نظرات شما عزیزان:
ورود
اعضا:
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
